Ποιά η έννοια και η αξία γλυκαιμικού δείκτη στη διατροφή;

Αξία του γλυκαιμικού δείκτη

Τα τελευταία χρόνια γίνονται πολλές αναφορές στη βιβλιογραφία για την αξία του γλυκαιμικού δείκτη των τροφίμων, στη γενικότερη υγεία του οργανισμού. Τι είναι όμως ο γλυκαιμικός δείκτης και πώς μας είναι χρήσιμος;

Κάθε τρόφιμο, σύμφωνα με την περιεκτικότητά του σε υδατάνθρακες θα επηρεάσει διαφορετικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τη διαφορά αυτή χρησιμοποιούμε την έννοια του γλυκαιμικού δείκτη.

Με την κατανάλωση τροφίμων με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, παρατηρούνται απότομες διακυμάνσεις στα επίπεδα σακχάρου του αίματος και τα επίπεδα ινσουλίνης, ενώ επιλέγοντας τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη δε συμβαίνει αυτό. Οι απότομες διακυμάνσεις σακχάρου αποτελούν πρόδρομο για τα πρώιμα στάδια εμφάνισης των: διαβήτη, καρδιακών προβλημάτων και παχυσαρκίας.

Τι είναι ο ΓΔ;

Ο Γλυκαιμικός Δείκτης δείχνει πόσο αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, 2-3 ώρες μετά την κατανάλωση της τροφής και αναφέρεται σε τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Ως τροφή αναφοράς θεωρείται το άσπρο ψωμί ή η γλυκόζη, με Γλυκαιμικό Δείκτη 100.

Η κλίμακα ταξινόμησης των τροφών βάσει του Γλυκαιμικού Δείκτη κυμαίνεται από 0 έως 100. Έτσι τα τρόφιμα κατηγοριοποιούνται σε υψηλού, μέτριου και χαμηλού ΓΔ, όπως φαίνεται στον πίνακα

1. Όσο πιο υψηλός είναι ο ΓΔ μιας τροφής, τόσο πιο γρήγορα και πιο πολύ αναμένεται να αυξηθεί η γλυκόζη του αίματος μετά τη κατανάλωση της.

Πίνακας 1. Κατηγοριοποίηση τροφίμων βάσει του ΓΔ*

*Πηγή: American Diabetes Association

Η κατανάλωση τροφίμων υψηλών σε ΓΔ μπορεί να αποβεί μοιραία για την υγεία, διότι ενδέχεται να αυξάνονται απότομα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τα άτομα που είναι παχύσαρκα και κάνουν καθιστική ζωή.

Ένα σημαντικό πλεονέκτημα των τροφίμων με χαμηλό ΓΔ είναι ότι προκαλούν σταδιακή αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και διατηρούν τα επίπεδα ενέργειας ισορροπημένα, κάτι που σημαίνει ότι νιώθεις νωρίτερα το αίσθημα του κορεσμού και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, άρα μειώνεται η πιθανότητα του τσιμπολογήματος.

Συνοπτικά τα οφέλη την κατανάλωσης τροφίμων με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη παρουσιάζονται παρακάτω.

1. Βοηθούν στην απώλεια βάρους, όπως και στη διατήρηση της απώλειας

2. Βελτιώνουν την ευαισθησία του σώματος στην ινσουλίνη

3. Συμβάλλουν στην καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη

4. Συμβάλλουν στην μείωση της εμφάνισης των καρδειαγγειακών νοσημάτων

5. Συμβάλλουν στη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ

6. Μειώνεται το αίσθημα της πείνας και το αίσθημα του κορεσμού για περισσότερο

7. Παρατείνεται η διάρκεια της άσκησης

Ως εκ τούτου, είναι πολύ σημαντικό να ενθαρρύνουμε την κατανάλωση προϊόντων με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.

Ενδεικτικά ο γλυκαιμικός δείκτης κάποιων τροφίμων αναφέρεται στον πίνακα παρακάτω.

Επιμέλεια: Ευγενία Ηλιάδου

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

State Registered Dietitian UK

Επιστημονικός συνεργάτης κλινικής Mediterraneo

www.dietinfo.gr